Column: Lees de bijbel eens anders

Karl van Klaveren geeft ons een tip: gebruik eens een ander woord voor God en het eeuwenoude verhaal gaat weer leven!

Is de Bijbel terug van weggeweest? Die gedachte flitste door mijn hoofd toen ik onlangs Adriaan van Dis hoorde voorlezen uit (wat hij
noemde) ‘het beste boek over God’. Het fragment is terug te zien in De Wereld Draait Door van 23 september.

Van Dis las geseculariseerd Nederland voor uit het oude boek. Heel bijzonder vond ik zijn vondst om overal waar ‘God’ staat ‘het systeem’ te lezen.

“Als je de Bijbel zo leest,” riep hij bijna opgetogen, “dan wordt het een heel modern boek!”

Ooit kreeg ik van iemand uit onze gemeente eenzelfde tip. Na de dienst zei hij: Waarom vervangen we het begrip ‘God’ niet door het woord ‘leven’? Er wordt in de kerk soms gezeurd over wissewasjes, maar van dit soort kritiek word je als dominee blij. Wat een doeltreffend recept!

Probeer het maar eens. Neem een bijbel, lees een willekeurig stuk en vervang het woord ‘God’ door ‘het leven’, ‘de liefde’ of desnoods ‘het systeem’ (Van Dis bedoelde Einsteins God die niet dobbelt). Ik verzeker u: die oude verhalen gaan anders klinken. Het laat in elk geval zien hoe cruciaal taal is. Woorden kunnen onze beleving maken of breken.

Taal slijt, net als tapijt. Oud tapijt kan prachtig zijn, maar soms wil
je een frisse vloer waarop je die oude religie als voor het eerst
ervaart. Dan kan die eenvoudige leestip wonderen doen en een
wereld van verschil maken. Veel leesplezier!

Karl van Klaveren
Predikant van de Houtrustkerk in Den Haag en de Adventskerk in Zoetermeer