Zondagsbrief 48, 13 juni 2021
Inleiding
Vandaag wil ik het eens met u hebben over loslaten. Loslaten is een van de moeilijkste dingen die we moeten leren in ons leven. Loslaten heeft alles te maken met afscheid nemen, accepteren en misschien ook van spijt hebben. Het is een heel complex geheel. Het is een onderwerp waar ik me erg voor interesseer en ik heb dan ook in de loop der jaren nogal wat uitdrukkingen over loslaten verzameld. Loslaten: de ene mens doet het makkelijker dan de ander, maar ingewikkeld en lastig blijft het. Het begint al bij onze geboorte als de navelstreng, die ons verbindt met onze moeder doorgeknipt wordt. Nooit meer zullen we zo volledig met haar verbonden zijn en het eindigt met de dood als we ons leven loslaten. Daar tussen zit een heel scala van mensen, dieren en zaken die we moeten laten gaan.
We denken nu maar even aan het loslaten van onze Irenekerk. Een heel hard gelag, vooral voor de mensen die vanaf het begin van hun leven al met de kerk verbonden zijn door hun doop, misschien hun huwelijk en de doop van hun kinderen en sommigen onder hen hebben hier ook afscheid van een geliefde moeten nemen.
En dan wordt het loslaten van de kerk heel moeilijk. Het is dan een afscheid met pijn in het hart. Er zijn zoveel herinneringen. Ook voor degenen, die pas later aangesloten zijn is het moeilijk. Zij hebben vaak al een wat langere zoektocht ondernomen voor ze de warmte in de Irenekerk ontdekten. En daar het gevoel kregen dat ze thuis kwamen. Eind september komt de laatste zondag dat we bij elkaar zijn en dat we afscheid nemen van het gebouw, maar ook van onze gemeenschap. Wat rest zijn foto’s en herinneringen.
En dan moet de pijn van het loslaten en afscheid nemen langzamerhand over gaan in het accepteren, het is niet anders en het leven gaat door. Als je zo eens je oor te luisteren legt, heb ik het idee dat sommige mensen al begonnen zijn met accepteren, terwijl er ook anderen zijn die er nog niet aan willen: “Het kan toch niet zo zijn, het mag toch niet zo zijn en hoe moeten we nu verder?” Daar moeten we allemaal op onze eigen manier over nadenken en over praten met elkaar. Want het gebouw raken we kwijt, dat is zeker. Maar elkaar hoeven we niet kwijt te raken als we daar een beetje moeite voor doen. Misschien door het bezoeken van de ontmoetingsochtenden of een andere activiteit. En trouwens een telefoontje is zo gepleegd. Je hoeft niet altijd te wachten tot een ander belt.
Nu volgt een aantal uitdrukkingen, die allemaal een aspect vertegenwoordigen van wat loslaten kan betekenen voor een mens. Het zijn altijd meerdere gevoelens, die elkaar soms afwisselen en soms elkaar opvolgen. Als u ze leest zult u beslist zeggen: “Ja, zo is het voor mij, zo ervaar ik het.”
Er zijn wensen die we moeten loslaten.
Er zijn mensen die we moeten loslaten.
Er zijn herinneringen die wij moeten loslaten.
Er zijn plannen die we moeten loslaten.
Loslaten kost kracht. Loslaten kost tranen.
Loslaten werpt vragen op en kan woedend maken.
Om los te laten is liefde nodig…..
Loslaten betekent niet dat ‘t me niet meer uitmaakt, het betekent dat ik het niet voor iemand anders kan doen.
Loslaten is niet het onmogelijk maken, maar het toestaan om te leren van menselijke consequenties.
Loslaten is machteloosheid toegeven, hetgeen betekent, dat ik het resultaat niet in de hand heb.
Loslaten is niet om ‘n ander te veranderen of de schuld te geven, het is jezelf zo goed mogelijk maken.
Loslaten is niet zorgen voor, maar geven om.
Loslaten is niet even regelen, maar ondersteunend zijn.
Loslaten is niet oordelen, maar de ander toestaan mens te zijn.
Loslaten is niet in het middelpunt staan en alles beheersen, maar het anderen mogelijk maken hun eigen lot te bepalen.
Loslaten is niet anderen tegen zichzelf te beschermen, het is een ander toestaan de werkelijkheid onder ogen te zien.
Loslaten is niet alles naar mijn hand zetten, maar elke dag nemen zoals die komt en er mezelf gelukkig mee prijzen.
Loslaten is niet spijt hebben van het verleden, maar groeien en leven voor de toekomst.
Loslaten is niet de banden verbreken, maar bewust worden dat de ander zijn vrijheid nodig heeft.
Uiteraard zijn we ons bewust dat we meer dingen moeten loslaten dan alleen de kerk, dat weet u zelf het beste en ook hoe zwaar dat voor u is.
Het jaarthema van de PKN (Protestantse Kerk Nederland) is dit jaar: “Van U is de toekomst.” Het jaarthema biedt een hoopvol perspectief tegenover de onzekerheid die door de corona veelal ons leven bepaalt. Het biedt troost. Ik citeer: “We weten niet wat ons te wachten staat, maar we kunnen onze weg in vertrouwen gaan. “Kome wat komt,” wat het leven ons ook zal brengen. Nu en in de tijd na het sluiten van de kerk. We staan er gelukkig niet alleen voor.
Ditthy Stout
Lied voor deze zondag
Lied 845: 3 ‘Wie aan dit bestaan verloren’
Meditatie
Gedeelde blijdschap: n.a.v. Lukas 15 vers 1 – 7.
De overbekende gelijkenis van het verloren schaap brengt bij ons altijd een zekere ontroering te weeg. Wat mooi dat God kennelijk aandacht heeft voor de individuele mens en haar of zijn noden en behoeften. Wij identificeren ons graag zowel met het verloren schaap als met de herder die zo pastoraal met zijn kudde omgaat. Toch is het verhaal in feite minder romantisch dan wij er meestal mee omgaan. Lukas roept aan het slot van het voorafgaande hoofdstuk op tot ‘horen’ en niet zonder humor staat er in de volgende regel, dat ‘alle tollenaars en zondaars dat doen’. Wonderlijk is het, dat de godsdienstige leiders niet thuis geven en dat de buitenstaanders of zij die door de zogenoemde rechtvaardigen als zodanig worden beschouwd, allemaal op Jezus afkomen. Dat leidt weer tot woedende reacties van de leiders van het volk en zij verwijten Jezus dat Hij slechte lieden ontvangt en zelfs met hen eet. In dat kader vertelt Jezus de gelijkenis van het verloren schaap. Bij goed lezen lijkt mij het springende punt in de gelijkenis niet de vraag of God zich zal erbarmen en het verlorene zal zoeken en vinden. Dat is in het verhaal al duidelijk genoeg. Maar waar het uiteindelijk om gaat is de vraag, of wij de oproep ons te verblijden zullen aanvaarden, of dat wij die dringende oproep naast ons neerleggen, boos worden en met woorden – of nog erger – met stenen gaan gooien. God erbarmt zich over hen, die met zichzelf in de knoop zitten, die door de goegemeente met de nek worden aangekeken, over hen die al sinds jaar en dag door de kerk worden nagewezen, over hen die op de lijst van hoofdzonden hoog scoren, over hen die elke dag de idee hebben op de rand van de afgrond te balanceren en over hen die er vast en zeker van overtuigd zijn, dat zij er zeker niet bij horen. Over die allen erbarmt God zich met eindeloos erbarmen, want Hij laat zijn zon opgaan over bozen en goeden, over rechtvaardigen en onrechtvaardigen. Maar – nogmaals – de wezenlijke vraag die dit verhaal ons stelt is, of wij het kunnen opbrengen ons met de engelen in de hemel te verblijden over elk mens, die zich tot God en zijn of haar naasten keert. De vraag is, of wij het kunnen hebben dat God goed is en dat Hij groter is dan ons hart.
Wie geen blijdschap kan opbrengen – dat is de waarschuwing in het verhaal! – is in feite onrechtvaardig en is degene die hoort bij hen die terecht gebracht moeten worden. Zo keert het verhaal alle verhoudingen om en vraagt ons, of wij mensen die door de ‘rechtvaardigen’ als zondaar worden betiteld, wel eens echt in de ogen hebben gekeken. Hebt u hun leed wel eens echt gepeild? Wie dat gedaan heeft vergaat voorgoed de lust hen te veroordelen, integendeel, dan komt die blijdschap in het hart, waartoe het verhaal ons oproept.
Wie aan die bestaan verloren,
nieuw begin heeft afgezworen
wie het houdt bij wat hij heeft
sterven zal hij ongeleefd.
Tijd van leven om met velen
brood en ademtocht te delen –
wie niet geeft om zelfbehoud,
leven vindt hij honderdvoud.
ds. Pieter Taselaar.
N.a.v. brief 46 waar het o.a. over stilte ging stuurde Corrie van der Wenden het volgende gedicht
Min de stilte in uw wezen
Zoek de stilte die bezielt
Zij die alle stilte vrezen
hebben nooit hun hart gelezen
hebben nooit geknield.
(G. S. Adema van Scheltema (1877-1924)
Zegenbede
Het ga je goed.
Wat op je weg komt
het zij je tot zegen,
de vreugde van de ontmoeting,
de pijn van de ontbering,
de tijd van de verwachting,
het genot van de volheid,
de kaalheid van het gemis.
Moge jouw leven anderen tot zegen zijn,
dat je ogen met mildheid kijken,
dat je handen open zijn en opbouwen,
dat je luistert tot in het zwijgen,
dat je woorden oprecht zijn
en dat je met hoofd en hart bewogen bent
om de mens op je weg.
God zegene je weg,
moge je leven tot Gods eer zijn.
