Zondagsbrief 20, 2 augustus 2020
Inleiding
Ruim vier maanden geleden startten wij de zondagsbrief. Ongelofelijk hoe snel de tijd verstrijkt. Nog ruim vier weken en wij kunnen onze eerste kerkdienst in Coronatijd houden.. Enerzijds kijken we ernaar uit, anderzijds hebben we ook reserves. In onze kleinere kerk kunnen ongeveer 40 mensen op de voorgeschreven afstand zitten. Het voordeel van een kleinere ruimte is dat er toch sprake kan zijn van een zekere intimiteit. Vorige week ging Piet voor in de Levensbron, een grotere kerk. Er waren 25 mensen, die op grote afstand van elkaar zaten. Er werd even naar elkaar gezwaaid, gesproken werd er niet, ook niet gezongen tijdens de dienst, om maar niet te spreken van het ontbreken van de ontmoeting na de dienst. Ik schrijf dit niet om u te ontmoedigen, maar om aan te geven dat we momenteel in een andere tijd leven: een tijd van afstand i.p.v. nabijheid, een tijd van gereserveerdheid i.p.v. vrolijkheid en spontaniteit. Je hoeft de krant er maar op na te slaan: jongeren snakken ernaar om gezellig hun vrienden en vriendinnen te ontmoeten en lekker samen aan de bar te hangen. Nu moeten ze in hun favoriete café aan tafeltjes zitten op anderhalve meter afstand van elkaar. De gezelligheid staat onder druk.
Toch kan ook in deze tijd een kleinigheid het verschil maken. Er wordt weleens gezegd dat een vleugelslag van een vlinder in Brazilië een orkaan in Texas teweeg kan brengen, het zgn. Butterfly Effect. Dat is natuurlijk niet zo, het is een metafoor, die betekent dat een kleinigheid grotere veranderingen kan veroorzaken. Het is een begrip dat o.a. in de psychologie wordt gebruikt. Nare gebeurtenissen uit het verleden kunnen grote impact hebben op het heden, ook op andere generaties. Je kunt het echter ook positief benaderen: een kleine hartelijkheid kan iemand inspireren ook aardig te doen. Iemand een complimentje geven over zijn of haar kleding, uiterlijk of gedrag kan net even dat beetje zelfvertrouwen geven wat nodig was. Een nare opmerking kan echter het omgekeerde effect bewerkstelligen. In coronatijd: dat ene telefoontje kan zorgen dat je een betere dag hebt, wetende dat er iemand aan je denkt en moeite voor je heeft gedaan. Het kan je ertoe aanzetten zelf ook de telefoon ter hand te nemen. Zo kan je een keten van positiviteit in gang zetten. Meeleven met iemand die ziek is of aan huis gebonden kan er voor zorgen dat de pijn net iets minder wordt gevoeld en de dag iets dragelijker wordt.
Het is goed om na te denken over wat je zegt en doet in relatie tot anderen. Bewust zijn hoe je omgaat met anderen heeft ook effect op jezelf. We zijn het niet altijd gewend anderen complimenten te geven, zeker als je elkaar niet zo goed kent. Toch kan één aardig woord het verschil maken. Het effect is misschien groter dan je denkt.
In de Irenekerk zijn wij allemaal verschillende personen met eigen karakters. Maar we hebben als mens, denk ik, gemeen dat we opbloeien bij ‘een actie van vriendelijkheid’. Ook als we elkaar niet fysiek tegenkomen, zijn er mogelijkheden genoeg om deze ‘vriendelijkheid’ te laten blijken. Het maakt het leven iets lichter.
Ik wens ons allen de kracht van een vlinder toe.
Mieke Taselaar
Onderschatten
je kunt jezelf overschatten
je kunt jezelf onderschatten
onderschat jezelf niet
jij kunt een licht zijn
onderwaardeer jezelf niet
jij kunt ’t verschil zijn
ondergraaf jezelf niet
jij kunt tot steun zijn
leef niet onder de maat
zie wie jij kunt zijn
verschuil je niet
ontwikkel je eigen kracht
Marinus van den Berg
Meditatie ‘DE HOOP’
Het boek ‘Wat is wijsheid’ waarover u in de vorige brief hebt kunnen lezen, eindigt met enkele conclusies voor de maatschappelijke en politieke besluitvorming op korte termijn. Ofwel, wij moeten onze maatschappij anders gaan inrichten en dus zullen wij ons dingen die wij nu heel gewoon te vinden gaan ontzeggen. Het is een keuze: of wij maken het wonen op deze wereld binnen enkele generaties vrijwel onmogelijk of wij voeren grote veranderingen door. Ik vraag mij even hardop af hoe het leven hier in ons land er over tien jaar uit zou kunnen zien. Vandaag is het de onzekerheid, de angst en het gevoel van kwetsbaarheid dat ons dreigt te overmeesteren. Je kunt tijdens een ontmoeting met iemand anders, die geen enkel kwaad in de zin heeft, zo maar besmet worden met een dodelijk virus dat die ander met zich meedraagt, nog onwetend van het kwaad dat wordt aangericht. De onzekerheid is zo groot dat velen er wanhopig van dreigen te worden. Augustinus beschreef de natuur al als van een ondoorgrondelijke orde. Maar hij liet zich niet ontmoedigen. Hij beschouwde de wereld niet als een verloren paradijs dat ons uiteindelijk naar de ondergang leidt. Hij zag de wereld als een leerschool. Wij moeten ons niet door wanhoop, angst en onzekerheid laten leiden maar alles wat ons leven bedreigt aangrijpen als een kans om te groeien door overgave, barmhartigheid en liefde. Augustinus komt met een op het eerste gezicht merkwaardige uitleg over het levenslot van Judas. Dat hij Jezus verraden zou lag als het ware opgesloten in zijn lot. Toen het verraad inderdaad had plaats gevonden maakte de wanhoop zich meester van hem en maakte hij een einde aan zijn leven. Augustinus vond dat verschrikkelijk en betreurde het dat hij zich overgaf aan zijn eigen radeloosheid in plaats van te vertrouwen op de goedheid van God. Augustinus noemde de wanhoop en het defaitisme de ‘hel’. En Paulus zegt: “Door hoop worden wij gered.” Want alleen hoop leidt tot meer verbondenheid en gemeenschap. Ik denk dat wij de huidige situatie heel serieus moeten nemen. Problemen doorschuiven naar volgende generaties, volgende regeringen of hogere instanties heeft geen zin meer. Op alle terreinen van ons leven moeten wij de hoop, die zichtbaar wordt in daden van barmhartigheid en gerechtigheid, als grondslag voor de samenleving trachten uit te dragen. De Bijbel schetst een beeld van zo’n wereld. In het laatste Bijbelboek, Openbaringen van Johannes, wordt verteld hoe de wereld er ooit uit zal zien. Om een voorbeeld te noemen. In de stad van God worden de straten geplaveid met goud. Goud(geld) is zo onbelangrijk geworden dat er straatstenen van gemaakt worden. Dat is een beeld om te laten zien dat rijkdom en armoede dan van de baan zullen zijn. Niemand zal gebrek meer lijden. Het is een beeld dat nog niets aan actualiteit verloren heeft. En geld wordt nog altijd te vaak gebruikt voor dingen die het daglicht niet kunnen verdragen. Het Bijbelse beeld uit Openbaring is helaas nog altijd een toekomstbeeld gebleven. Zelfs als de kerken dit oude beeld uit Openbaring nieuw leven zouden inblazen, bij voorbeeld met voorstellen ten aanzien van drastische maatregelen op het gebied van het snelverkeer, dan vrees ik dat er door de meeste beleidsbepalers geredeneerd zal worden: dit toekomstbeeld is een boom op de weg die opgeruimd moet worden om de veiligheid op de wegen te waarborgen. De meeste mensen willen na corona weer zo snel mogelijk terug naar de oude situatie. Liefst met een nog hogere welvaart. Dat is een wens die in de lijn ligt van de groeiende welvaart, die na de Tweede wereldoorlog is gerealiseerd. Onze ouders hadden idealen over hun kinderen; de belangrijkste was dat die een welvarender leven zouden hebben als zij. In die lijn is tot op heden bij veel mensen nog altijd dezelfde wens aanwezig. Alleszins begrijpelijk gezien vanuit de naoorlogse ervaring. Vandaag de dag vragen wij ons echter ook af of de welvaart die wij genieten niet vaak ten koste gaat van de schepping, die bedoeld is voor alle mensen, opdat erin de gehele wereld eten en drinken en een goed leven bereikbaar is voor iedereen. Wij vragen ons af of de producten van de wereldeconomie niet te veel ten goede komen aan de rijken. We kennen dit verhaal al lang maar de echte beweging ten goede moet nog in gang gezet worden. Het beeld van de nieuwe aarde uit het Bijbelverhaal uit Openbaring is niet bedoeld om wanhopig te worden of het ooit goed komt maar te blijven hopen dat het oude visioen werkelijkheid zal worden. Wij worden opgeroepen in deze tijd, waar duidelijk de noodzaak van verandering zichtbaar wordt zelf ook in beweging te komen en zo geïnspireerd te werk gaan dat anderen met ons meegaan op de weg van de barmhartigheid, de rechtvaardigheid en de hoop. Moge de liefde die God koestert voor alle mensen ons hart vervullen met hoop.
En moge dit ons gebed zijn:
Trouwe God,
Doof de hel van de wanhoop in ons hoofd, leg uw woord op ons hart, breek het ijzer met handen, breek de macht van het kwaad. Want van U is de toekomst, kome wat komt.
ds. Pieter Taselaar
We besluiten deze zondagsbrief met Lied 880 ‘Het leven op aarde is vreugde en rijkdom’
en hopen dat u ook deze 20e brief met plezier zult lezen, beseffend dat we als Irenekerkgemeente ondanks de fysieke afstand ook op deze manier met elkaar verbonden mogen zijn.
